Grotta

grotta_1.jpgIL-GROTTA TA’ SAN PAWL
Qabel is-sena 1610: Knisja Waħda
Sas-sena 1610 il-Grotta u l-Knisja ta’ San Pawl kienu magħqudin. Mhux biss, iżda l-istess Knisja ta’ San Pawl bil-Grotta b’kollox kellha rabtiet qawwija mal-Kattidral ta’ l-Imdina għax il-Parroċċa (sal-1902) kienet tħaddan ir-Rabat u l-Imdina. Il-kap ta’ din il-Parroċċa, li sal-1539 kien jissejjaħ ‘Cappellano Maggiore’ u mbagħad ‘Arċipriet’, fil-25 ta’ Settembru 1586 irnexxielu jikseb ftehim mal-Kapitlu tal-Kattidral biex il-Parroċċa Rabat-Mdina tiġi nkorporata bħala l-ħames dinjita’ tal-Kapitlu tal-Kattidral.

Mill-1610 sa’ l-1617: Il-Grotta taħt l-ispanjol Juan Benegos

Fi tmiem is-seklu 16 kien jinsab f’Malta nobbli spanjol minn Cordova, bniedem influwenti li kellu ħafna ħbieb personali, fosthom il-Papa Pawlu V u l-Gran Mastru Alof De Wignacourt.
Ir-reġistri tal-Magħmudija tar-Rabat/Mdina juru li Signor Juan Benegos kien diġa’ hawn fl-14 t’Ottubru 1599 għax dak inhar għamel parrinu f’maghmudija ta’ tifel mir-Rabat. Kittieba kontemporanji, bħat-tabib Mark Anton Asciak, jgħidu li meta dan l-ispanjol zar il-Grotta huwa tant tpaxxa biha li ddeċieda li jibqa’ jgħammar fiha bħala eremita. Huwa ħass ukoll li għandu jippromoviha fuq il-linja tas-Santwarji Nternazzjonali ta’ żmienu. Fi żmien qasir beda jikseb m’għand ħbieb u renjanti barra minn Malta, fosthom l-istess Papa Pawlu V, indulġenzi, relikwi u paramenti sagri għall-Grotta. Darba fl-1606 irritorna f’Malta mimli b’bosta għotjiet u rikkezzi fosthom tlett statwi tal-injam indurati li juru lil San Pawl, San Luqa u San Publiju, u dawn wassalhom fil-Grotta f’dak li kien forsi l-akbar pellegrinaġġ u l-akbar purċissjoni li qatt rat Malta, bis-sehem obbligarju tas-saċerdoti kollha tad-Djoċesi u tal-membri tal-Ordni tal-Kavalieri. Kien Benegos li kabbar f’Malta l-qima lejn San Luqa u San Publiju. Minkejja dan kollu, sas-sena 1610 f’kull ma wettaq, Benegos kien dejjem soġġett għall-Isqof li kien responsabbli għall-Grotta għax din kienet biċċa mill-Knisja ta San Pawl, il-Parroċċa tar-Rabat.
grotta_7.jpgDin is-sitwazzjoni tbiddlet għal kollox fl-1610 bil-Brevi tal-Papa Pawlu V tas-6 ta’ Diċembru li bih il-Grotta u l-Knisja ta’ San Pawl infirdu minn xulxin. Mhux biss il-Papa firidha, imma taha f’idejn l-ispanjol b’setgħat kbar. Bis-saħħa tagħhom Benegos fi ftit snin waqqaf kulleġġ ta’ qassisin biex joffiċċjaw fil-Grotta, fetaħ taraġ ieħor mill-Grotta għal barra, bena dar għall-pellegrini li jżuru l-Grotta, u oħra għalih bħala rettur u għas-saċerdoti tal-Grotta, kif ukoll bena fuq il-Grotta knisja ddedikata lil San Publiju li qabel qatt ma kienet teżisti.
Kif wieħed jista’ jaħseb, id-devozzjoni kibret hafna iżda minn naħa l-oħra l-Arċipriet u l-Kapitlu tal-Kattidral inkwetaw u ssieltu mhux ftit meta fehmu li se jitilfu l-Grotta. Irridu ngħidu li l-Grotta kienet xi ftit mitluqa u issa kienet se tiġi aktar koltivata iżda kif jiġi wieħed barrani joħodlok l-għeżeż ħaġa li jkollok? Kien għalhekk li l-Kapitlu, waqt li stqarr li l-Grotta hi l-FUNDAMENT TAL-KNISJA F’MALTA U L-BAZI TAL-KANONIKATI U L-VESCOVAT, ħatar Prokuratur biex jiddefendilu l-interessi tiegħu f’Ruma. Iżda kien kollu għalxejn għax Benegos f’Ruma kellu saħħa kbira u l-Ordni, li ma kellu ebda knisja fir-Rabat u l-Imdina u li żgur li xtaq jieħu f’idejħ xi ħaġa għażieża li biha jinħabb mal-poplu, kien qed jappoġġjah kemm jiflaħ. Tant hu hekk li 16-il ġurnata wara, fit-22 ta’ Dicembru il-Papa ħareġ Brevi ieħor li bih Benegos kellu, wara mewtu jew meta jidhirlu, jgħaddi l’Grotta bil-benefikati kollha tagħha lill-Ordni ta’ San Ġwann.

Dam madwar 6 snin Benegos imexxi l-Grotta waħdu u kif jidhirlu izejjinha u jkabbar il-kult tagħha sakemm fit-22 ta’ April 1617 mar għand il-Gran Mastru Alof de Wignacourt u offrielu l-Grotta. Il-Gran Mastru wara li laqqa’ l-Kunsill aċċetta l-Grotta f’isem l-Ordni u ħatar lill-istess Benegos bħala l-ewwel Rettur tagħha.

grotta_4.jpgMill-1617 sas-sena 1807: L-aqwa zmien
Dan kien il-perjodu tad-deheb fl-istorja tal-Grotta. Il-Gran Mastru Wignacourt, ferħan bl-akkwist li għamel, waqqaf dik li hi magħrufa bhala l-FUNDAZZJONI WIGNACOURT. Din għamilha mhux mit-Teżor ta’ l-Ordni iżda minn flusu. Din il-Fondazzjoni ffjorixxiet u kellha prosperita’ tant kbira li seta’ jiżdied in-numru tal-Kolleġġjali, il-Knisja nbniet u tkabbret aktar minn darba, inbena l-Kulleġġ spazjuz b’sottopassaġġ taħt l-art u saru bosta opri ta’ fided, skultura u pittura.
Għall-ewwel l-inkwiet mad-Djoċesi baqa’ jinħass xi ftit iżda malajr intesa għal kollox ħlief f’xi każ rari. Insemmu ittra tal-Papa Urbanu VIII lill-Gran Mastru nhar il-25 ta’ Ġunju 1637, meta kien qed isir sforz biex din il-Fondazzjoni tisfaxxa fix-xejn, għax qalu li ma rnexxietx, u l-Ordni tant kien qalbu maqtugħa li għamel il-proposta li almenu jekk jispiċċa l-Kulleġġ tal-Qassisin, l-Ordni ma jitlifx il-Grotta. B’xorti tajba, minn dan kollu baqa’ ma sar xejn u kollox baqa’ kif kien. Anzi komplew jiffjorixxu u jagħtu frott l-amministrazzjoni għaqlija tal-beni, l-opri tal-arti u s-solennita’ tal-funzjonijiet bil-mużika tant li l-Kulleġġ għandu wieħed mill-eqdem orgnijiet Naplitani li hawn fi gżiritna.
Fl-1798 il-Franċiżi keċċew il-Kavalieri u wara sentejn ġew l-Inglizi li ma ċaqalqu xejn qabel is-sena 1807.

grotta_2.jpgMill-1807 sal-1961: Zmien ta’ Konflitt
Fis-sena 1807 inqala l-inkwiet. Il-Kummissarju Ingliż Sir Alexander Ball iddeċieda li jinkorpora l-beni tal-Grotta mal-amministrazzjoni ċivili. Ġara li waqt li qabel il-Kolleġġjali kienu jamministraw ġidhom bl-akbar skruplu, issa l-uffiċjali tal-gvern amministraw b’wisq inqas għaqal u nteress u l-qagħda finanzjarja marret mill-ħażin għall-agħar.
In-nomini kienu joħorgu mill-Gvern. Il-kumpens li kien jingħata lill-Kollegjali mhux dejjem kien ikun adegwat u biex tagħmel xi ħaġa bħal tibjid jew tiswija, kont teħtieġ ħafna permessi minn uffiċjali tal-Gvern li ftit li xejn kellhom interess. Opri ġodda ma sarux. Il-Kanoniċi baqgħu jgħixu jew iżommu l-Kulleġġ għalkemm darba kien hemm il-periklu li l-gvern jieħu wkoll il-Kulleġġ. Meta mbagħad ma baqgħux jgħixu hemm, il-gvern uża l-post bħala skola, Victory Kitchen u Infermerija fil-gwerra. Kif wieħed jistenna f’daż-żmien il-post iddeterjora mhux ftit.
grotta_5.jpgIs-sentiment patrijottiku Rabti, il-bżonnijiet spiritwali u l-prestiġju tal-post u tad-Djoċesi kienu jitolbu li jsir sforz biex il-Gvern jerga’ jagħti lura lid-Djocesi almenu l-knejjes u l-Kulleġġ. Iżda l-ebda gvern ma kien dispost li jcedihom. Fl-1946 Mons. Wara diversi seduti, izda, ma ntlahaqx ftehim. Aktar tard fl-1957, twaqqaf fir-Rabat, b’inizzjattiva privata, kumitat presedut mill-Imhallef Montanaro Gauci li bil-barka shiha ta’ l-Arcisqof Gonzi hadem bis-shih u rega’ qajjem il-kwistjoni mal-gvern. Dawn l-isforzi kbar wasslu biex jintlaħaq ftehim u l-ftehim mixtieq ġie ffirmat bl-atti ta’ 17 t’April 1961. Minkejja d-difetti li fih, dan il-ftehim poġġa l-bażi biex il-Grotta flimkien mal-Parroċċa jaqbdu t-triq ġdida fl-aħjar interess u l-prestiġju kemm tal-post kif ukoll tal-ġid spiritwali ta’ l-erwieħ. Il-ftehim tas-17 ta’ April 1961 ġie milqugħ b’festa kbira fir-Rabat u ġie mfisser ukoll bhala ‘ġustizzja storika’.
grotta_6.jpgMill-1962 sal-llum: Ghaqda mill-Gdid
Bill-Bolla Apostolicae Sedis ta’ Ġwanni XXIII, tal-24 ta’ Novembru 1962, seħħet mill-ġdid l-għaqda tant mixtieqa tal-Grotta mal-Parroċċa ta’ San Pawl. Iż-żewġ knejjes materjalment ingħaqdu wkoll. San Pawl sar Kolleġġjata kif kien jixraqlu. Il-pussess tal-Kanonċi l-ġodda sar fit-23 ta’ Marzu 1963. Aktar tard fl-24 ta’ April 1963 ħarget bolla ohra ‘Melitensis Insula’ li tat lill-istituzzjoni, drittijiet oħra dwar l-ilbies tal-Kanonci u l-użu tal-mazza.

Aktar dettalji: Mons G Azzopardi – Ir-Rabta Storika tal-Grotta mal-Knisja ta’ San Pawl Barra s-Swar (Il-Festi Tagħna 1987)St Paul’s Grotto



Throughout the Roman rule, the old city of Mdina was extended to a section of Rabat, up to the site where now stands the Parish Church dedicated to St Paul. The ditch that surrounded the city was riddled with caverns cut in rock which were utilised as burial places by the inhabitants of the city,as Roman Law prohibited burials inside cities.

On his journey to Rome the Apostle Paul was shipwrecked on our Island in the year 60AD and apparently dwelt in one of these caverns. This Grotto was thus turned into a meeting place of the first Christian community and our forefathers have since treated it with great respect, considering it as one of the sacred places on our Island.

The same Grotto is the foundation of our Parish Church built much later and being sited on the outer side of the ditch of the city.

St Paul’s Grotto was always kept as a Pauline shrine and a centre of pilgrimages and worship. Following the domination of the Arabs and as a result of the hardships suffered through many sieges and plagues, the cult and pilgrimages to this Grotto declined. But the Spanish Nobleman, Juan Benegos, revived again the devotion towards this Grotto.

In 1670 Benegos obtained from Pope Paul V the permission to look after the Grotto, which juridically became a separate entity from the Church. Benegos also obtained many indulgences and donations for the Grotto. He also founded a college of officiating priests to look after the Grotto and erected a Church above the Grotto itself dedicated to St Publius the first bishop of Malta.

Benegos entrusted his foundations to the Knights of St John. Grandmaster Alof de Wignacourt instituted a Collegiate Church of the Order to carry out regular services in the Church. The successors of Wignacourt, especially Grandmasters Perellos and Pinto, endowed the Church with works of art and silver.
St Paul’s Grotto was always kept as a Pauline shrine and a centre of pilgrimages and worship. Following the domination of the Arabs and as a result of the hardships suffered through many sieges and plagues, the cult and pilgrimages to this Grotto declined. But the Spanish Nobleman, Juan Benegos, revived again the devotion towards this Grotto.

In 1670 Benegos obtained from Pope Paul V the permission to look after the Grotto, which juridically became a separate entity from the Church. Benegos also obtained many indulgences and donations for the Grotto. He also founded a college of officiating priests to look after the Grotto and erected a Church above the Grotto itself dedicated to St Publius the first bishop of Malta.

Benegos entrusted his foundations to the Knights of St John. Grandmaster Alof de Wignacourt instituted a Collegiate Church of the Order to carry out regular services in the Church. The successors of Wignacourt, especially Grandmasters Perellos and Pinto, endowed the Chruch with works of art and silver.

 

Comments are closed.